مخاطب شناسی (۱)

بسم رب الشهداء

(۱) “مخاطب شناسی”

به نظر این حقیر بر خلاف عقیده رایج بین سخنران ها و راوی ها، هنر مخاطب شناسی این نیست که یک راوی یا سخنران، مخاطب پیش روی خود را فقط از حیث جنسیت، سواد، فرهنگ، سن و سال، عقیده، دین و… بشناسد و مطالبش را بر اساس نیاز آنها مهندسی، دسته بندی و طراحی کند.
(البته اگر غیر این باشد، راوی باید بطور جدی با مقوله روایت و روایت گری برای همیشه وداع کند.)

اما مهمتر از موارد مذکور، نیازسنجی مخاطبی است که در یک طیف و گروه یکسان قرار دارد.
بطور مثال اگر برای گروهی از دانشجویان هم سطح، هم کلاس، همسن و سال و همشهری روایت می کند، باید به نوع تفکر، رشته تحصیلی، گرایش های سیاسی، عقیدتی و فرهنگی آنها، احاطه و آشنایی نسبی داشته باشد و روایت را بر اساس نیاز و نگرش مخاطب، دسته بندی، انتخاب و بیان کند.

رعایت موارد مذکور، مستلزم ارتقاء سطح دانش علوم انسانی، علوم پایه نظامی، علوم سیاسی، علوم اجتماعی، اقلیم شناسی، مخاطب شناسی، نیازسنجی و در یک جمله: مطالعه، تحقیق و پژوهش راوی است.

یک راوی موفق، هم خوب فکر می کند، هم خوب مطالعه می کند، هم خوب حرف می زند و هم حرف خوب می زند.

یک راوی باید همزمان و در یک لحظه و موقعیت زمانی و مکانی، آماده ارائه چند نوع روایت متفاوت باشد. شاید راوی برای یک سخنرانی خاص با مخاطب مشخص، آماده و دعوت شده باشد، اما هنگام ارائه مطلب با طیف گوناگونی از مخاطب یا تغییر فضا و نوع مخاطب مواجه شود.

مثلا مطالب خود را برای ارائه به جمعی از دانش آموزان دوره ابتدائی آماده کرده باشد، اما در سالن سخنرانی، با حضور والدین و مسئولین آموزش و پرورش و مدرسه و…، مواجه شود. اینجاست که باید با زبان کودکانه اما با فهم بزرگسالان سخن بگوید.

یا بخواهد برای جمع دانشجویان روایت کند، اما مسئولین شهری و دانشگاهی و خانواده شهدا و… هم حضور داشته باشند.ادامه دارد….

               مجید روزی

 جبهه فرهنگی راویان نور

آدرس سایت  jfrn.ir