چگونه سیستم ایمنی خودراتقویت نماییم
از اونجایی که امروز روز سلامت است و حفظ سلامتی فکر همه مارو به خودش مشغول کرده، بنابراین قصد دارم توصیه هایی در زمینه حفظ سلامتی و تقویت سیستم ایمنی خدمتتون بگم.
ویروس کرونا در این ایام دغدغه ذهنی ما شده و از طرفی اطلاعات معتبر و نامعتبر مثل سیل در فضای مجازی سرازیر شده و این خودش گیج کننده است. یکی از تحقیقات فوق پیشرفته در درمان کرونا صحبت میکنه و دیگری از تجویزهای سنتیِ قلابی. اما واقعیت چیست؟
واقعیت اینه: هنوز درمان قطعی ای برای این بیماری پیدا نشده. پس در چنین شرایطی، مهمترین اقداماتی که میتونیم انجام بدیم چیه؟ پاسخ: مراقبت از تماس با افراد + تقویت سیستم ایمنی بدن.
در این مطلب میخواهم به عنوان یک متخصص طب سنتی ایرانی، درباره برخی از مهمترین راهکارهای تقویت سیستم ایمنی و قوای بدن باهتون صحبت کنم. برخی از این موارد بر اساس آموزههای پزشکیِ کلاسیک و برخی بر اساس آموزههای طب سنتی ایرانی است.
یکی از سیستم های مهم و حیاتی در بدن ما، سیستم ایمنی یا Immune system است که وظیفه دفاع از بدن در مقابل عواملی نظیر باکتری ها و ویروسها رو داره، و نقش بسزایی در حفظ سلامتی ما داره. حال چه عواملی میتونه عملکرد این سیستم رو تحت تاثیر قرار بده؟ عوامل مختلفی از جمله عوامل ژنتیکی و عوامل محیطی مثل رژیم غذایی، ورزش، میزان خواب و هیجانات روحی میتونن عملکرد سیستم ایمنی ما رو دستخوش تغییراتی کنند.
حال به بیان برخی از عوامل موثر بر سلامتی و تقویت سیستم ایمنی می پردازیم.
1- رژیم غذایی :
رژیم غذایی مناسب که امروزه دغدغه خیلی از افراد در تقویت سیستم ایمنی است. توجه به سلامت غذاهای مصرفی و نحوه پخت و فرآوری آنها نقش بسزایی در کیفیت و سودمندی آنها دارد. از دید طب سنتی غذاهای مصرفی مناسب هر فرد اعم از میوه ها، سبزیجات، گوشت، غلات و...در هرفرد با فرد دیگر متفاوت است که بستگی به شرایط جسمانی و فیزیک بدنی و به اصطلاح مزاج اون فرد داره.
ولی برخی نکات و آداب غذایی مشترک وجود داره که می تونه به حفظ سلامت ما کمک کنه:
*مقدار مصرف غذا میبایست معتدل باشه. نه زیاده روی که باعث اضافه وزن و نه مصرف اندک که باعث ضعف میشه، صحیح نیستند. تحقیقات اخیر نشون داده که چاقی با تضعیف سیستم ایمنی همراهه و خطر عفونتها خصوصا عفونتهای تنفسی رو افزایش میده. همچنین سوءتغذیه و کمبود برخی ویتامین ها و مواد معدنی نظیر ویتامین A ، آهن و روی اثر منفی بر عملکرد سیستم ایمنی داره ولی مصرف اضافه ویتامینها در شرایطی که کمبود وجود نداره به صورت عام توصیه نشده است و می بایست با توصیه پزشک صورت بگیره. بهترین کار جهت دریافت ویتامینها و مواد معدنی مورد نیاز، مصرف انواع میوه ها و سبزیجات تازه است.
* مصرف غذاهای متنوع در یک وعده غذایی منع شده است. زیرا برخی غذاها هضم کندتری دارند و برخی خیلی سریع و به راحتی هضم میشن. مصرف غذاهای مختلف که سرعت هضم متفاوتی دارند باعث اختلال در هضم غذاها میشود.همچنین می بایست از مداومت بر یک غذا اجتناب شود و اینطور نباشه که هرروز یک غذا را مصرف کنیم
* بهتر است بین غذا و تا یک ساعت بعد از غذا باید به کمترین مقدار آب بسنده کنیم. تنها در صورتی که فرد تشنه است می تواند بین غذا به مقدار کم و جرعه جرعه آب بنوشد. مصرف نوشیدنی زیاد همراه غذا سبب میشه غذا پیش از موعد از معده خارج شده و همچنین باعث کاهش حرارت معده و اختلال در هضم غذا میشه. البته در این مورد یک استثنا وجود داره و آن کودکان و افراد دارای مزاج گرم و خشک هستند که در صورت تشنگی میتونند با غذا آب رو مصرف کنند.
* برخی موادغذایی و گیاهان نظیر سبزیجات با برگ سبز، پیاز، خانواده بری ها نظیر انواع توت ها، انگور، کیوی، موز و.. و همچنین استفاده از ترکیبات حاوی پروبیوتیک جهت اصلاح فلور باکتریایی روده ها در تحقیقات مبتنی برگیاه درمانی به عنوان تقویت کننده سیستم ایمنی ذکرشده است که البته می بایست هرکدام با توجه به نیاز افراد انتخاب بشه.
2- فعالیت بدنی :
ورزش منظم و خواب کافی از عوامل تقویت کننده سیستم ایمنی هستند . مثلا پژوهشهای جدید نشان داده که ورزش خطر بیماریهای واگیر دار نظیر بیماریهای عفونی و غیر واگیردار نظیر سرطان را در انسان کاهش می ده.
3- هیجانات روحی:
یکی از عوامل مهم در تقویت سیستم ایمنی کنترل استرس و اضطراب است. در طب سنتی هیجانات روحی تحت عنوان «اعراض نفسانی» آورده شده و نقش اون در حفظ سلامتی حتی بالاتر از رژیم غذایی است. از دید طب نوین نیز استرس می تونه تنظیم سیستم ایمنی رو دچار اختلال کنه . مثلا هورمون کورتیزول در استرس ها افزایش پیدا می کنه که موجب مهار برخی از مسیرهای سیستم ایمنی در بدن میشه و لذا سیستم ایمنی ما دچار تضعیف میشه.
در انتها توجه به توصیه های پیشگیرانه نظیر بهداشت فردی و حفظ فاصله فیزیکی مهمترین عامل جهت جلوگیری از ابتلا به بیماریهای عفونی نظیر کرونا ویروس بوده به کنترل سریعتر بیماری در سطح جامعه کمک میکنه.
بیاییم با کمک یکدیگر به این بیماری غلبه نماییم.
سلامت باشید
دکتر معصومه السادات کابلی فرشچی
دکترای تخصصی طب سنتی ایرانی